هوشداری لە "ئاگریگ گەورە" کە عراق گرێدەو.. زوورەیل زیاترەو بوون و وەڵام ئەمەریکا تیەێد

هوشداری لە "ئاگریگ گەورە" کە عراق گرێدەو.. زوورەیل زیاترەو بوون و وەڵام ئەمەریکا تیەێد
2023-12-25T12:47:34+00:00
شەفەق نیوز/ رووژنامەی “گاردیان” بەریتانی هووشداریدا لەوە کە تێکچوینەگە رەسیەسە قۆناغیگ کە ریگریکردن لە فراوانبوین جەنگ هەرێمی لە ژیر رووشنایی ئەو مەترسییە کە هەڕەشە لە کەشتیوانی دەریایی لە نزیک یەمەن کەێد، و زوورەیل “هاوک” لە واشنتۆن قورسەو بوود، داوا لە ئەمریکا کرد زوور بخەێدە مل چین تا ئەویش  فشار بخەێدە بان ئیران ئەرا ریگریکردن لە داوەزیان رەوشەگە وەرەو سڕیای.

 سەرەتا، ڕاپۆرتە بەریتانییەگە کە ئاژانس شەفەق نیوز ئەڵگەردانی کرد باس ئەوە کردیە کە “لە ٧ تشرین یەکەم جەهان لە جەنگ ناوەین ئیسرائیل و غەززە ترسیاس، بەڵام هووشداری داگە لەوە کە جەنگەگە فرە خراوترەو بوود”.

 لەو چوارچیوە راپۆرتەگە وتیش "حووسییەیل چەن هەفتەیگە مووشەک و فڕۆکەی بێفڕۆکەوان وەرەو کەشتییە بازرگانی و سەربازییەیل کل کەن وەرەو باشوور ئیسرائیل، هاووەخت بازاڕە جەهانییەیل نیگەرانن لە زیایبوین مەترسی لەبات کەشتیوانی لە ری گەروو باب ئەلمەندەبەو".

وتیش؛ زوورەیل لەبان ئیدارەی سەرۆک جۆ بایدن زیاترەو بوود، ئەرا وەڵامدان ئیران و هاوپەیمانەیلی لە گروپ حووسییەیل ئەرا وشیان پەلامارەیل، هەمیش لایەنگرەیل وەڵامدان تونیگ ئەمریکا ئەگەر جەنگیگ  گەورەتر وسنێد.

بەڵام ڕاپۆرتەگەی گاردیان بەریتانی نووڕێد کە ئەگەر ئەمریکا لەوە زیاتر بچوود، هاتێ لە کۆتایی بەشداری جەنگیگ بکەێد کە وە تونی بایەسە خوەی لەلی دویر بگرێد، وتیش: بڵویزەکردن ئاگریگ گەورەتر کارەسات ئەرا ئەمریکا، ئیسرائیل، و گەلەیل ناوچەگە نەێدەو.

وتیش: هاتێ جەنگ فراوانتر یەمەن، سوریا، لوبنان، عراق، ئیسرائیل و ئیران بگرێدەو و ئەگەر بڵویزە بکەێد ئەوە لە وەختیگ تیەێد کە پڕە لە مەترسی ئەرا ئاسایش جەهانی لە وەختیگ ئەمریکا رەنج دەێد ئەرا پێشکەشکردن هاوکاری زیاتر ئەرا ئۆکرانیا و وەڕێوەبردن پەرەسەنن گرژیی خوەرهەڵات ئاسیا لەباوەت تایوان و دەریای باشوور چین.

هەمیش دیاری کرد کە دویرکەفتن لە کاردانەوەی هەرێمی و جەهانی لەەردەس نییە، و هاتێ تا دەیان ساڵ وەردەوام بوود، یەیش هاتێ ئەمریکا گلەیگ ترەک خوەی لە ناو جەنگە فراوانەیل خوەرهەڵات ناوڕاس گیر باێد کە بەجەری نیەکەێد.

راپۆرت گاردیان بەریتانی لە درویژەی قسەیلی وتیش: دیارە ئەو دوو کەشتییە فڕۆکە هەڵگرە ئەمریکییە کە ئیسە لە کەناراوەیل ئیسرائیل جیگیر کریانە، بەشداریی کردنڵ لە وسانن حزبوڵڵا لە ئەنجامدان پەلامار فراوان لەبان ئیسرائیل، لە وەختیگ ئیدارەی بایدن ریگری لە هەڵگردن ئیسرائیل کرد بەڵام راپۆرتەگە نیگەرانی خوەی نشان دا کە وەردەوامی هەراسانکردن حوسییەیل لە کەشتیوانی لە ری دەریای سوورەو نشانەس ئەرا رخ فراوانبوین جەنگەگە.

وتیش: مەزەنە نییە کە هیز دەریایی ئەمەریکا بتوەنێد ریگری ری لە گشت ئەو مووشەک و فڕۆکە بێفڕۆکەوانویل حوسییەیل بکەێد تا وەختیگ نادیار، وتیش؛ شرۆڤەکارەیل ئویشن؛ ئازادیی کەشتیوانی وەرجەیە زیان وەپی رەسیە، بەڵام ئەوەگ فرەترین نیگەرانییە خەرج ئابوریی کەشتیوانی جەهانی و نرخ نەفتە، وتیش: وەرجە قەیران ئیسە، 12% بازرگانی جەهانی و 30% کەشتیوانی کۆنتێنەر وە ری دەریای سوور رەدبویە.

ئەراوە ڕاپۆرتەگەی بەریتانیا پێشنیار ئەوە کەێد کە پەلامارەیل حوسییەیل هەڵوژاردەیگ فرە قورسیگ لەبان ئیدارەی بایدن چەسپانیە، ئەوەیش وت کە بزووتنەوەی راسڕەوی ئەمریکی کە لە زویەو ئیران لە وەچەو داناس، داوا لە ئەمریکا کەێد وەڵام تون بیەێد وە ئیران، کە نیشاندان هاز بوودە مدوو ریگریکردن لە چزداین زیاتر لەلایەن ئیرانییەیل و بەشداریکردن لە سەقامگیری ناوچەگە، لەی چوارچیوە هاوردە یاد کە جۆن بۆڵتۆن ڕاوێژکار وەرین ئاسایش نیشتمانی بایدن توومەتبار کرد وەوە کە "نەتوەنستیە تەنانەت کەمترین ئاستیش دروس بکەێد لە ریگریکردن”، و داوای پەلامار ئەمریکا وەبان ئیران کەێد لەلیان پەلامار راستەوخۆ لەبان خود ئیران.

 بەڵام "گاردیان بەریتانی" نووڕێد کە یە "بوودە قوماریگ گەورە  تا  ئیران لەشوین خوەی بووسنێد،  وە پەلاماریگ ژیاتر، هاتێ هاندەر تەهران بوود ئەرا پەلامار لە تەقەلای مقیەتیکردن بەرژەوەنی و  خوەی یا هووشداری بەید وڵ ئەمریکا لە وەردەوامبوین لەی کارە".

راپۆرتەگە دیاری کرد: ئەگەر پەلاماریگ دژوە پەلامار ئیران زیانیگ وەرچەو لە ناوەین ئەمریکییەیل وەدویای خوەی بخەێد، ئەوە واشنتۆن وەکوتپڕ کەفێدە ژیر فشار ئەرا توڵەسەنین”، هوشدارییش دا کە یە “رییگە وەرەو جەنگیگ هەرێمی فراوانتر کە زیان گەورەیگ ەە بەرژەوەنییە نیشتمانییەیل ئەمریکا رەسنێد." .

راپۆرتەگە داو لە داڕیژەرەیل سیاسەت ئەمەریکا کردیە، چەوپووشی لەو راسیە نەکەن کە یە گیچەڵسگ جەهانیە، و تەنیا تایبەت وە ئەمریکییەیل نییە، کە فرە لە وڵاتەیل ترەک بەرژەوەنییگ گەورە دیرن لە مقیەتیکردن کڕ بازرگانی و بایەسە هەس وە فشار بکەن تا گامیگ بنەن و هاوکاری بکەن گیچەڵەگە چارە بکەن.

ئاشکرایش کرد کە وڵات چین لە قۆناغ دویای پەتاگەی کۆرۆنا لە رەوش ئابووریی خوەی رەنج دەێد، هاتێ لە ئەنجام وەرکەفتن کەشتییە بازرگانییەیل لە ری باب ئەلمەندەبەو بکەفێدە وەر مەترسییگ زیاتر، و فرە گرنگە واشنتۆن و هاوپەیمانەیلی لە گشت جەهان فشار بخەنە بان پەکین ئەرا وەکارهاوردن پەیوەندییەیلی وەرد تەهران ئەرا هاندانی لە خوەیگردن.

 وەگورەی راپۆرتەگە ئەگەر هەس ئەمریکا بڕەسێدە دەسوەشانن لە حوسییەیل لە یەمەن ئەگەر وەردەوام بوون لە پەلاماریان لەبان کەشتییە جەهانییەیل، بەڵام ئەوە بایەسە لە ئاست تەکتیکی سنووردار بمینێد و وتیش: “میژوو ئۆپەراسیۆنە سەربازییەیل لە بۆسنە تا کۆسۆڤۆ و ئەفغانستان و لیبیا خەێدە هویر کە "دویای ئەوەگ دەس وەپی کەێد هەمیشە زیاد و فراوانترەو بوون".

لە کۆتایی راپۆرتەگە هاتیە، “لە سای  تونوتیژییە ترسناکەیل غەززە هەستەیل بەرزەو بوون، کە هیز ئاسمانی لە واشنتۆن رکدارە لەبان هیزدان بڵویزەیگ لەبان تەهران، و لەسای ئابووری جەهانیش کە لە مەترسیە، رەسین وە خوەیگرتن و دویر بکەفنەو لە سەرهەڵدان جەنگیگ هەرێمی فراوانتر” کە یڵیش بەدترین چشت بوود ئەرا بەرژەوەنییەیل ئەمریکا.

Shafaq Live
Shafaq Live