کۆنگرەی ئاسایش میونخ: درەو چەوەڕیکریاگ کوردی و عراقی
وە ئامادەبوین نێچیروان بارزانی سەرۆک هەرێم کوردستان کە لە کزنگرەیل میونشن وەرین ناسیاگە وە چالاکی جیاوازی و گردەوبوینەیلی وەرد سەرکردەیل جەهان و دروسکەرەیل سیاسەت ورای گشتی، هەرێم کوردستان کەفێدە ناو دڵ گرنگی ئی کونگرە.
نێچیروان بارزانی و محمد شیاع سودانی سەرۆک وەزیرەیل عراق لەناو ئی کۆنگرە ئامادە بوون کە لەساڵ ١٩٦٣ دەسوەپی کرد، و هاتێ هەکاتی ڕووەک لە کۆنگرەی ٢٠٢٣ بوی، هەمیش لەورا چەویان وەیەک بکەفێد.
لە کۆنفرانس ٢٠٢٢ بارزانی لە ماوەی دوو رووژ نزیکەی ٣٠ گردەوبوین ئەنجامدا، کە لەو وەختە وە ئامادەبوینیگ ناوازە باسی کریا کە ڕەنگدانەوەی زینی و ئیرادەی بەرز سەرۆکی هەرێمە، بیجگە لەو قورسایی و گرنگیی کە هەرێم کوردستان و بارزانی بەهرەمەنە، وە شیوەیگ شەخسی لە ئاست گردەوبوینیگ نغودەوڵەتی لەی ئاستە، ئی دیدارەیلە بریتی بوین لە فەیسەڵ بن فەرحان ئال سعود وەزیر دەرەوەی سعودیە و نەجیب میقاتی سەرۆکوەزیرەیل لوبنان و محمد بن عەبدولڕەحمان ئال سانی جیگر سەرۆکوەزیرەیل قەتەر و وەزیر دەرەوەی قەتەر و نیلس شمید قسەکەر لیژنەی کاروبار دەرەوەی پەرلەمان ئەڵمانیا ولۆرێنزۆ گێرینی وەزیر وەرگری ئیتاڵیا و شاندیگ کۆنگرێس ئەمریکا وە سەرۆکایەتی لیندسی گراهام و سکرتێر گشتی نەتەوە یەکگرتگەیل ئەنتۆنیۆ گۆتێرێس. بارزانی وە دیداریگ وەرد پۆڵ ڕیچارد گالاگەر وەزیر دەرەوەی دەوڵەت ڤاتیکان و مارگاریتس شیناس جیگر سەرۆک کۆمیسیۆن ئەوروپا و تۆبیاس لیندنەر وەزیر دەوڵەت ئەڵمانیا ئەرا کاروباری دەیشت، بیجگە لە سوڵتان بن ئەحمەد ئەلجابر کە وەزیر پیشەسازی و تەکنەلۆجیای پیشکەوتگە، و ئەندام ئەنجومەن وەزیرەیل لە حکومەت فیدراڵی ئیمارات و سەرۆک شاندەگە وڵاتەگەی ئەرا کۆنگرەی میونشن.
لەباوەت ئی کۆنگرەی ئیسە، وەگورەی ڕاگەیەنراویگ سەرۆکایەتی هەرێم وە ئاژانس شەفەق نیوز رەسیە؛ نێچیروان بارزانی “دیدار و گردەوبوین وەرد سەرکردە و وەرپرسەیل باڵای وڵاتەیل ئەنجام دەێد، لەورا نووڕینەیلی وەردیان باس کەێد لەباوە ئاسایش رەوشەیل و سەختیەیل نوای ئاسایش و ئارامی عراق و ناوچەگە و جەهان”، دیدگای هەرێم کوردستان ئەرا ئی پرسەیلە خەێدە روی، بیجگە لە گفتوگۆکردن لەبان ریەیل پتەوکردن پەیوەندییەیل، نواگیری تیرۆر، و هاوکاری هاوبەش لە بوار ئاسایش ، و گرنگی کار هاوبەش و تەقەلا ئەرا مقیەتیکردن ئاسایش و ئارامی عراق و خوەرهەڵات ناوڕاس و دویرخستنیان لە ئاڵووزی و ژاەژاو، وەرد سەرکردە و وەرپرسەیل ئەو وڵاتەیلە کە وەگەردیان گردەو بوود.
وەگەرد دەروازەیل پەیوەندیەیل ئابووری کە بارزانی تەقەلا کەڵک ئەرا بەرژەوەنی هەرێم کوردستان وازیان بکەێد، شوین و هۆڵەیب هوتێل بایرشەر هۆف شوینیگ پووڕیاگە ئەرا سەرۆک نێچیروان بارزانی تا باس گرنگترین باوەتەیل لەلای هاووڵاتیەیل لە کورد و عراقی وەگشتی بکەێد، جویر باوەت مقیتەتیکردن ئاسایش عراق و هەرێم کوردستان لە سای وەشیان پەراشەیل جەنگ غەزە، کە عراق بویەسە مەیدان کلکردن پەیامەیل دەسەڵات و هان لەو جەنگ ناڕاستەخۆ ناوەین واشینتۆن و تەهران.
هاتێ سەرۆک نێچیروان بارزانی کە وە دیبلۆماسی زرنگ و ئامادەبوینی لەیجویر بوونەیلە ناسیاس، لە سێ رووژەیل کۆنگرەگە تەقەلا کەێد تا وینەی هەرێم کوردستان جویر زەوییگ ئەرا لەیەکفامستن و وەیەکەوژیان و هەمیش ئەرا دەرفەتەیل ئابووری نشان بەێد.
ئەرا نموونە لە کۆنفرانس میونشن ٢٠٢٣، کارنامەی نێچیروان بارزانی پڕ بوی، کە وەگەرد سەرۆک کۆمار ئازەربایجان، سەرۆک وەزیرەیل پۆڵەندا، ئەرمینیا، عراق، وەزیرەیل دەرەوەی ئەمریکا، بەریتانیا، ئیتاڵیا، ڤاتیکان، نەرویج، قەتەر، کوەیت و ئوردن، سەرۆک کۆمیسیۆن ئەوروپا و جیگر سەرۆک کۆمیسیۆن، وەرپرس سیاسەت دەیشت و ئاسایش کۆمیسیۆن یەکێتی ئەوروپا، وەگەرد دوو شاند کۆنگرێس ئەمریکا، دەسمیەتیدەر وەزیر وەرگری ئەمریکا ئەرا کاروبار ئاسایش نودەوڵەتی، وەزیر دەوڵەت ئەڵمانیا ئەرا هاوکاری و گەشەپیدان ئابووری، جیگر سەرۆک لیژنەی کاروبار دەیشت لە پەرلەمان ئەڵمانیا، وەگەرد شاندیگ پەرلەمانی، شاندیگ پەرلەمانتارەیل پارت سۆسیال دیموکراتی ئەڵمانیا، و شمارەیگ کەسایەتی ترەک و بەشداربویەیل کۆنگرەگە.
لە وتوویژەیل سەرۆک هەرێم کوردستان وەرد ئەو کەسایەتی و سەرکردەیلە؛ رەوش سیاسی و ئەمنی و ئابووریی عراق و هەرێم کوردستان و پەیوەندییەیل هەولێر و بەغدا و دیالۆگ ئەرا چارەسەرکردن گیچەڵ گیرهاتگەیل ناوەینیان، پەیوەندییەیل عراق و هەرێم کوردستانی گردەو وەگەرد وڵاتەیل ترەک و ریەیل پیشکەفتن لە بوارەیل هاوکاری هاوبەش و رەوش خوەرهەڵات ناوڕاس و گرنگی مقیەتیکردن ئاسایش و ئارامی و پەیاکردن ریەچارەی ئاشتیانە ئەرا گیچەڵەیل جی سەرنج ئامادەبویەیل کۆنگرەگە بوی.
مکیس فەرمی وە رووسیا وهەمیش وە ئیران نەکریاگە ئەرا ئامادەبوون لە کۆنگرەی میونشن، وەلێ مەزەنە هەس کەسایەتیەیلیگ رووس لە دەیشت دەزگایل دەسەڵات لە مۆسکۆ ئامادە بوون، و ئیرانیش وەیجویرە.
وەهەر هاڵیگ، زاقترین باوەتەیل کە هانە نوای کۆنگرەی ئاسایش میونخ ٢٠٢٤، کە ٥ هەزار ئەندام ئەمنی ئەرا مقیەتیکردن لەناوی بەشداری کەن، باسکردنە لە سیاسەتەیل ئاسایش، جویر جەنگ غەزە کە رخەیلیگ لە هیزگردن ئاگریگ گەپ هەرێمی، وەگورەی راپۆرت کۆنگرەی میوشن لە رووژ دووشەممەی گوزەشتە.
کۆنگرەگە هەمیش باس ئاڵشتبوین کەشوهەوا و کووچبەری و جەنگ ئۆکرانیا و ئەرک کیشوەر ئەوروپا لە ئاسایش و وەرگری، و سەختیەیل ئاسایش جەهانی، و ئاسایش ئەتۆمی و بانان زیرەکی دەسکرد، وەگەرد جەنگەگەی سوودان.
راپۆرت: ئاژانس شەفەق نیوز
