لە نیویۆرک... تابلۆەیل کوردیگ عراقی باس ژیان و ژانەیل جەنگ کەن.. وینە

راپۆرتە بەریتانییەگە کە ئاژانس شەفەق نیوز ئەڵگەردانی کەێد، باس ئەوە کردیە کە بەرهەمەیل سۆرا کە لە بەغدا لەداڵگ بویە، رووشنایی خستنەسە بان جەنگەیل عراق و کاریگەرییەیلی، بەڵام بەرهەمەیل لایەن ترەک جویر گلەوداین ژیان و ئاوەدانکردن و پەیابوین لەخوەیان گرن.

کارە دوژمنایەتییەیل

لە راپۆرتەگە باس تابلۆ هونەرییەیل سۆرا خریاسە روی، دەسنشان وەوە کردیە کە وە رەنگە تایبەتەیل سەرسامکەر جیاوە کریەن، وەتایبەتی رەنگەیل سەوز و کەو و پرتەقاڵی و زەرد و سوور، یەیش یەکسەر سەرنج کیشێد، و هیلێد تەماشاکەری پرسیار ئەوە بکەێد کە چوین توەنێد شانوەشان یەکتر وەو ئاسانییە وەکاریان بارێد.

لە راپۆرتەگە باس پێشانگاگە کردیە لە ژیر ناو “ڤیان سۆرا: کۆتایی دوژمنایەتییەیل” لە گەلەری “دەیڤید نۆلان” لە نیویۆرک، دەسنشان ئەوە کریایە کە تابلۆی رەسەن لەخوەی گرێد، و یەکەم پێشانگاس لەی شار ئەمریکییە، و هاوردیەسە یاد کە ئەو تابلۆی رەسەنە بەغدا وە لەداڵگبوین، و لە ئیسە لە شار لویسڤیل لە ویلایەت کێنتاکیی ئەمریکی نیشتەجییە، لەو ماوەی گەشتیگ دویر و پیچەڵپیچ وەبان ژیان و پیشەی پڕ لە گیژاوی کردیە، یەیش وە شیوەیگ وەرچەو لەی بەرهەم سەرنجڕاکیشە دیارە کە هاوسەنگی لە ناوەین ئەبستراکت و فۆتۆگرافی دیرێد.

راپۆرتەگە لە زار سۆرا نویسایە؛ “لەوەرئەوە کە کارەیلم تا ماوەیگ لەبان ئەو رویداوە ئاژاوەگیڕانە بوی کە کاریگەری لەبان ژیانم داشتن، دەسکردم وە قویلبوین وەرەو دیمەیل دڵخوەشکەرتر لە چشتەیل”، وتیش “ئی نمایشە نوێنەرایەتی داگیرکردن عراق کەێد، کە رویداویگە کە وەڕاسی ژیان من ئاڵشت کرد، ئەراوە تابلۆەیلیگ هەن کە باس لە بەشیگ لەی باوەتەیلە کەن، بەڵام لایەنەیل گلەوداین ژیان و بیناکردن و پەیابوینیش خەنە روی.”

 لە راپۆرتەگە وتیش: سۆرا لەداڵگبوی ساڵ 1976 بویە، و فرەی سێ دەیەی یەکەم ژیانی لەژیر دەسەڵات دیکتاتۆری و جەنگەیل وەسەر بردیە، هەرلیوا وە وەرگەگردن رخەیل ژیان لە ناوچەیەگ جەنگ، دویای لەشکرکیش ئەمریکا لەبان وڵاتەگەی لە ساڵ 2003، وتیش: سورا بان گردە وەر تا لە عراق دەرچوود، تا خوەی لەبان ژیان بمینێد، ئەراوە هەرلە ساڵ 2006ەو سێ ساڵ وەسەر برد لە تورکیا وەرەو ئیمارات دەوڵەتەیلیگ ترەک، تا رەسیە ئەمریکا.

 لە قسەیلی هاتیە کە "هەناێ رەسیمە ئەورا، هەس وە شۆک فرەیگ کردم"، و نەتوەنستیە لە شاریگ گەور بوود، هەر ئەرایە هەس کردیە کە شار لویسڤیل شوینیگ خاس و ئارامە ئەرا خاسەوکردن زەخمەیل دەروینیی.

 ژینگەی هونەری

لە راپۆرتەگە هاتیە، سۆرا لە ژینگەیگ هونەری گەورە بویە، کە باوگی خاوەن گەلەرییگ هونەری بویە و باوان داڵگی خاوەن ماڵیگ زیادکردن ئەنتیکە بوینە، وەگەرد ئەوەیش  لە ماوەی نەوەتەیل سەدەی گوزەشتە لە مەوقەی خوەنەواری زانکۆی مەنسوور دەس وە وینەکیشان کردیە، و بڕوانامە لە زانستی کۆمپیوتەر وەدەس هاوردیەر و یەکیگ بویە لە تەنیا چوار ژن لەناو پۆلەگەی.

 راپۆرتەگە لە درویژەی قسەیلی باس کەێد کە یەکەم پێشانگای هونەری لە ساڵ 2001 بویە لە گەلەری هونەری “ئینا” لە بەغدا، لەو وەختەو وەردەوام بویە لە پیشکەشکردن کارەیلی، تەنانەت لە سەردەم جەنگیش، وتیش: هونەرەگەی سەنگ وەرخودان سەرەکیی بویە تا لە ئەمریکایگ فرە بەشبەش بمینێد،  کار ئەرای بویەسە ناسنامە.

راپۆرتە بەریتانییەگە وتیش:  پیشانگاگەی وەناو “کۆتایی دوژمنایەتییەیل” کەفێدە گەرد یاد 20 ساڵەی لەشکرکیشی ئەمریکییەیل وەبان عراق، بەڵام یەکەم پیشانگای هونەری سۆرا لە شار نیویۆرک، دویای ئەو پیشانگای سەرکەفتییە تیەێد کە ساڵ گوزەشتە لە لۆس ئەنجلۆس ئەنجامیدا .

وەقسەی راپۆرتەگە، پیشانگای “کۆتایی دوژمنایەتی” هەڵسوبنیش سۆرا وە درویژایی ژیان پیشەیی وەرد ئەو سەختییل دەورگرد ژیانی لە عراق نشان دەێد، هاووەخت نشان دەێد کە فەزای نوویگ واز کەێد ئەرا رەفتارکردن وەرد پرسەیل ترەک جویر کووچبەری، ئەزموون خوەی جویر عراقی کوردیگ کە لە ئەمریکا داکاسیایە، و ئومیدەیلی ئەرا بانانیگ خاستر.

لە راپۆرتەگە لە زوان سۆرا نویسایە "خوازم وە جویریگ نوێنەرایەتی بکەم کە گشتمان بتوەنیمن وەیەکەو بژیەیمن. ئەوەگ وە سروشتی ئەرا من تیەێد ئەوەس کە تا تویەنم هەمەچەشن بووم. یە جویر نەخشەی رییگە ئەرا من تا لە چشتەیل بفامم".

میژوو میزۆپۆتامیا و کووچکردن

راپۆرتەگە باس ئەوە کردیە کە سەرسامی سۆرا وە میزۆپۆتامیا و میژوو کوینەی خاک عراق وەرد لایەن هاوچەرختر ئەزموونەگەی وەگەرد کووچبەری، هەکاتی ئەوەگ لە تابلۆەیلی دەرکەفێد.

وە وتەی سۆرا، ساڵەیل سەرەتای ژیانی لە ئەمریکا تایبەتمەن بویە کە داوای وەخشین کەێد لە لایەنە جویراوجویرەیل ناسنامەگەی، بەڵام دویای نەشتەرگەری پزیشکی، زیاتر توانای پەیوەندیکردنی قویل و راستەخۆ بویە لە راسیە کەسییەیلی.

سۆرا ئاشکرا کوردیش کە "لە روی دەروینییەو، تەقەلام تەواو کردیە تا کووچبەریگ بژیەم کە خوازم بچەسپنم کە تیرۆریست نییە"، ئاڵشتکارییگ کە لەو رەنگدانە دەرکەفت کە لە وینەکیشان وەکار تیەرێد، وتیش: لەڕی رەنگە ناکۆکەیل، تەقەلا دەێد گشت ئەو دووانەیەیلە نشان بەێد کە خوازێد لە ماوەی مەنینی پابەن وەپییان بوود، لە ئەمریکا گشت بەشە هەمەچەشن و ناکۆکەیل ناسنامەگەی.

لەباوەت کارە نووەیلی و پێشانگاگەی لە نیویۆرک، سۆرا باس کەێد کە دویای چەن ساڵ لە مەینەتیی ئامادەس ئی کارە بکەێد و ئویشێد: ئیرنگە دەنگم ەە شیوەیگ جیاواز هەس، هەس کەم جەیر ئەوەگ ئامادەم، و سەرسامکەر چوین لە چشتەیل خاسەو بوون”.

 هەمیش وت: نیویۆرک ئەرا من لە فرە دڵگیرە، شوینیگ ساحرانەس ئەرا هونەرمەنەیل، ئەو شوینەس کە بایەسە لەناوی بوێ ئەگەر بخوازێد بویدە هونەرمەن لە ئەمریکا، من فرە دڵخوەشم کە یەکەم نمایش تاکەکەسی لەوێ."