رودوس ، شاعر کورد فه‌یلی ئیلامی

رودوس  ، شاعر کورد فه‌یلی ئیلامی
2020-06-11T19:07:57+00:00

شه‌فه‌ق نیوز/ مسته‌فا به‌یگی وه نازناو ِ رودوس فه‌یلی، ده ئاوایی زه‌ڕووش مێهران، هاتیه‌سه‌ دی.
ئاوایی زه‌ڕووش ک ده بان ِ نه‌خشه‌ی ئێران وه فه‌ڕوخ‌ئاوا ناسریاگه ده وه‌ر‌اوه‌ر ته‌عان و زرواتیه‌ی عراق بییه‌ی ک ئێسه چووڵ کریاگه. ماڵ هووز رودوس له چوارساڵانه‌وه هاتنه شار مێهران.
کڵاس سێ ده‌بستان بی ک ِ ئه‌رتش عراق وه تووپ هه‌ڵامات مێهران هاوردن و داگیرێ کردن.
رودوس ده چه‌ن شێعر خوه‌ی وه‌ی چشته هه هه‌شاره داشتگه، ده جیێ جوورِ:
ده‌بستانێگ چووڵ
کڔکڕ ِ زه‌نجیر ِ تانکێ
ده بان ِ ته‌خته‌ی سیایێگ (نادیارا، لاپه‌ڕه‌ی ۳٦)
یا ده شێعرێ تریش هه‌م باس شه‌هیده‌یل بێ‌شوون و نوون و بێ‌قه‌ور و شوون‌گوم کردگه و وتگه:
له‌ش ده بان ِ له‌ش، که‌فێ بێ‌شوون و نوون
هه‌ر شه‌هیدێ ده‌یره "ناو" گوم کردگه (خیاوان په‌تی ، لاپه‌ڕه‌ی ۲٦)
یا ده شێعرێ تره‌کیش له‌ی‌وا وتگه:
هه گیریاگ و هه خاپووری،
هه چۊ خوه‌م
مِ مێهرانی،
تو خوه‌ت مێهران‌ترینی
رودوس، شاعرێ نییه ک وه ده‌ور و گرد خوه‌ی ویردار نه‌وێ و هه‌میشه واڵنگ ژیانێ ده نام شێعره‌یله‌ی دیاره. رودوس ک موهه‌ندسی مێعماری ده شار تێهران خوه‌نییه، یه‌کێ له شاعره‌یل پایه‌به‌رز کورده ک شێعر شارستانی وتگه و شار ده نام ِ شێعره‌یله‌گه‌ی زق، دیارییه، ئه‌ڕا یه‌سه ک ناو یه‌کێ له ناودارترین شێعر و کتاوه‌یله‌ی وه گرد و گردواری ناگه "خیاوان ِ په‌تی" ک ِ ته‌نیای ئایم ِ مودڔن ده دنیای مودڕن، خه‌ێگه ویر وڵات.
رودوس ده گشت قاڵبه‌یل شێعری هه له غه‌زه‌ل و مه‌سنه‌وی تا کورته‌شێعر و شێعرِ نوو، له گشتێیان وتگه.
خوه‌ی ده شێعره وه‌یجووره هشاره وه‌ی کار خوه‌یه کردگه؛
نه دوبه‌یتی،
نه غه‌زه‌ڵ،
نه قه‌سیده،
نه‌یش شێعر نوو
چوار پاره‌یگه "نێشتمانه‌گه‌م"
واژا، یانێ "تکرار" و "هه وتن" نام ِ یه‌کێ تر له کتاوه شێعره‌یله‌‌یه ک گرد دوبه‌یتیین.
یه‌کێ له دوبه‌یتی نوویه‌یله‌ی نام ِ ئی کتاوه ، ئی شێعره‌سه:
زڵه‌ی بێ‌ده‌نگییِم، پڕ که‌ێ ئوتاقه
قه‌فه‌س،
که‌و،
ماڵ،
چاو،
دانه زه‌ڕاقه
ده ویره‌و چن، ده ته‌نیایی، ده لای یه‌ک؛
م ِ خوه‌م کز،
بێ‌کشه،
که‌و؛
ش
ا
ق
ه
ش
ا
ق
ه
(واژا، ل ۸۰- ۸۱)
رودوس فه‌یلی، ده ئی کتاوه یه‌کجوور تازه‌کاریێ تر کردگه ک ئه‌وه‌یش فرم نۊسانن جیاواز ِ دوبه‌یتییه‌یله‌گه‌یه.
یه‌کێ له دوبه‌یتیه کڵاسیکه‌یله‌ی نام ِ ئی کتاوه یه‌سه:
وه تو هانامه، هه‌ی هانامه ، هه‌ی دووس
دڵ و دین، وه‌رد ِ یه‌ک دانامه، هه‌ی دووس
منا که‌م که‌، تونیش ئه‌ر تۊش هاتی
نیه‌زانی دڵ کێیه؟ دین کامه؟ هه‌ی دووس (واژا، ل ۷٦)
رودوس رووژنامه‌وانیش کردگه ک بیین ده نام ِ جه‌رخه‌ی نویسه‌ران گوڤار کوردی ئاوێنە، سه‌رنویسه‌ری هه‌فته‌نامه‌ی "صبح ایلام"، به‌رپرسی مانگنامه‌ی "ایلام‌شهر" له کاره‌یل ئه‌و بۊه.
ده کتاو ِ "تاریخ مطبوعات ایلام، خداداد ابراهیمی"، وه‌ی‌چۊنه وتریاگه کِ کاک رودوس یه‌کێ له ئاڵنگ‌نه‌رترین و تاسیردارترینه‌یل روژنامه‌وانی ده ئیلام، ده ده‌هه‌ی هه‌فتا بییه.
ئه‌و بنه‌ڔانه‌ر فره له کاره‌یل ِخاس، جوور وه رێنووس کوردی نۊسانن و کار کوردی راسکانی و جدی کردن ده بان ِ رووژنامه‌وانی کوردی فه‌یلی، ده ئیلام بۊه. ده سمینار خه‌سارناسی رووژنامه‌وانی کوردی ک ده مه‌ریوان دامه‌زریا، هناس فه‌یلی، ژنه‌گه‌ی ک وه‌رژه خوازمه‌نی، هامکار ئه‌و ده رووژنامه‌ی "صبح ایلام" بۊ ، وه گه‌رد کاک رودوس، وتار "بنچینه‌ناسی رووژنامه‌وانی کورد فه‌یلی/ تبارشناسی روزنامه‌نگاری کورد فه‌یلی) خوه‌نستن.
کتاو ِ واژا، خه‌ڷات مه‌وله‌وی کورد، ده به‌‌ش کتاو ِ کوردی گرت ئه‌ڔا خوه‌ی.
ئی خه‌ڶات هه‌ر ساڵ هه‌ماساڵ له لایه‌ن رێکخراوی ئه‌ده‌بی مه‌وله‌وی کورد ده شار سنه ، خرێگه رێ و وه جوانترین شعره‌یل و کتاوه‌یل شێعر کوردی ک ده ئێران چاپ کریانه، خه‌ڶات ده‌ێ.
ده بانِ شێعر زاڕوانه‌ی رودوس، وه بوونه‌ی یه ک یه‌که‌مین که‌سێگه ک ده نام کورده‌یل خوار و وه کوردی فه‌یلی، شێعر مناڵانه وتگه، ده سمینار شێعر زاڕوانه‌ی "زاڔوک" ده بوکان، سه‌رێ گه‌پ کریا و خه‌ڵاتێ کریا.
کتاوێ هن کوومه‌ی له وتاره‌یل ئی سمینار وه نام "ویر ِ واران" چاپ کریاگه ک ناوێ له یه‌کێ له شێعره ره‌یینه‌یله رودوس گیریاگه.
رودوس وه گه‌رد شێعرێ ک له شاملو شاعر گه‌ورای فارس وه کوردی ئه‌ڵگه‌ردانبۊ، ده فستیواڵ شێعر کوردی ک له لایه‌ن "بنکه‌ی ئه‌ده‌بی به‌ڕۆژه" نریا، شێعر خوه‌نین داشت ک ئی شێعره‌یش ده کتاوچه‌ی وه نامِ "زایه‌ڵه" چاپ کریا.
رودوس، وه وتارێ وه نامِ (کورده‌یل ِ فارسی‌ویش/ کوردان پارسی‌گوی) ده چوارمین کونگره‌ی ناوده‌وڵه‌تانی "بیدل دهلوی" هه‌م به‌شداری کرد ک وتاره‌گه په‌سه‌ن و چاپ کربا.
رودوس چه‌ن کاناڵ تلگرامی کوردی، وه‌رد چه‌ن جوان کورد فه‌یلی ده ئیلام و تێهران خستگه‌سه رێ.
ئه‌وی یه‌کێ له که‌سه‌یلێگه ک ده ساڵهاتی گرتن ئه‌ڕا بیس و دو هزار شه‌هید کورد فه‌یلی ده حوسه‌ینییه‌یل هن هووزه‌یلِ کورد ِ فه‌یلی ئه‌نجام گرێ، ده‌س ده نامِ ئی به‌رنامه‌یله‌سه.
رودوس، هه یه‌سه‌یش ئه‌ندام (کوڔی کوردی تاران/ جامعه‌ی کوردهای مقیم مرکز) و بنه‌ڔانه‌ر (جامعه‌ی ایلامیان مرکز / ج ا م)یش هه‌سه.
ئه‌و ده پایه‌ی (ماجستر= فه‌وق لیسانس)، ده زانکو (علم و صنعت ایران، تهران) و ماجستر (فه‌وق لیسانس مدیریت دولتی، مدیریت تحول) ده‌رس خوه‌نییه.
رودوس ده کاره‌یل نۊسانن وتار ده بان مێژوی ئه‌ده‌بیات کورد فه‌یلی، فره زامه‌ت کیشاس.
رودوس، ده کوردی فه‌یلی ئیلامی، یانێ (روڵه دووس) یا که‌سێ ک زاڔوو دووسه و بنه‌ماڵه‌ی خوه‌ی دووس دیرێ ک لاناو شاعری و کار کوردی مصطفی بیگییه.
مصطفی بیگی، وه‌رپرس شاره‌وانی ئیلام و دێهلوران بییه و ده چه‌ن شاره‌وانی تێهرانیش جی نشین و قائم مه‌قام وه‌رپرس شاره‌وانی ده ناوچه‌یل تێهران بییه.
رودوس دو زاڕوو دیرێ، دۆتێ وه نام "دڵنیا" و کوڕێ وه ناو "ژیار.

Shafaq Live
Shafaq Live