دەوڵەتیگ درووکانی پاسپۆرت و مووڵەت رانین و پوول پۆست دەرکەێد
تووڕ سی ئێن ئێن ئەمریکی وت: “ریخریاگ سەربازی سەروەخوەی ماڵتا کە بە شوڕشگێڕەیل ماڵتا ناسریاس، تەنیا ریخریاگ ئایینی کاسۆلیکی نییە کە میژووەگەی ئەرا نزیکەی هەزار ساڵ چوودەو، یا تەنیا ریخریاگ هاوکاری مرۆیی نییە کە بودجەی ملیۆنا دۆلار دیرێد، و. کارەیلی کەمپ و بەرنامەیل پەنابەرەیل هاناوی.” فریاگوزاری لە نزیکەی ١٢٠ وڵات، بەڵام دەوڵەتیگ سەروەریشە.”
وەگورەی ئەو تووڕ ئەمریکییە، ئی ریخریایە دەوڵەتیگ خاوەن سەروەریشە، لە نەتەوە یەکگرتگەیل پێگەی چەودیاریکردن بەهرەمەنە و دەستوور تایبەت خوەی دیرێد، بەڵام هویچ ڕووبەریگ جوگرافیایی نەیرێد.
بەڵام ئی "دەوڵەتە" تابلۆی ماشینەیل دەرکەێد وەبی ئەوەگ هویچ رییگ ئەرا رانین بیاشتوودر، بیجگە ئەوەیش دراو و موهر و پاسپۆرت خوەییش دیرێد.
ئی ریخریایە لە نزیک ساڵ ١٠٩٩ لە قودس دیار دا، و ئەندامەیلی لە ساڵ ١٥٣٠ لەلایەن پاشای ئیسپانیاو دوورگەیل ماڵتا وەپییان پەخشیار وەرجە ئەوەگ ناپلیۆن بۆناپارت لە ساڵ ١٧٩٨ وە زوور ناچاریان بکەێد لەلی دەرچن.
لەم رووژەیلە بارەگای سەرەکی ریخریایەگە کەفێدە ڕۆمای پایتەخت ئیتاڵیا.
سەرۆک ریخریایەگەر دانیێل دی پیتری تێستافیراتا، کە لە ماڵتا نیشتەجییە، ئەرا تووڕە ئەمریکییەگە وتیە کە نزیکەی “لە بڕ ١٣ هەزار و ٥٠٠ شوڕشگێڕ و خانم و قەشە کە ئیسە لە جەهان بڵاو بوینە، تەنیا ١٠٠ کەس لە دوورگەیل ماڵتا ژیەن”.
یەکەم پاسپۆرت لەلایەن شوڕشگێڕەیل ماڵتا لە سەدەی چواردەم دەرچگ، هەناێ دیپلۆماتکارەیل ئەرا وڵاتەیل ترەک چگن و بەڵگەنامە وەپییان بوی کە خوەیان جویر باڵیۆز ناسان.
دویای جەنگ جەهانی دویەم، ئی بەڵگەنامانە تایبەتمەنی پاسپۆرت دیپلۆماسی وەدەس هاورد، کە لە وڵاتەیل ترەک وەکار تیەن، و وەس شیوەیەش ئیرنگە تەنیا 500 پاسپۆرت دیرن، یەیش هیشتەی بوودە دەگمەنترین پاسپۆرت جەهان.
پاسپۆرت سوور تۆخ گروپەکە ئەرا ئەندامەیل ئەنجومەن سەروەری و سەرکردەیلی نوێنەرایەتییە دیپلۆماسییەیل و بنەماڵەیل و وە لۆگۆ و پیت تەڵایی رازیاسەو کە ناو ریخریایەگە وە زوان فەرەنسی "ئۆردرێ سۆڤێرین میلیتێر دی ماڵت" ها ناوی.
وەگورەی تووڕ هەواڵی ئەمەریکی، پاسپۆرت سەرکردە باڵاگان ئەرا درویژترین ماوە کارا کەێد، کە تا ماوەی 10 ساڵ هەڵوژیەن، وە توەنن دوو خول خزمەت بکەن، وە مەرجیگ تا تەمەن 85 ساڵ خانەنشین بوون.
پاسپۆرتەیل ترەک تا ماوەی ٤ ساڵ کار کەێد و تەنیا ئەرا ئەرک دیپلۆماسی وەکار تیەێد.
پاسپۆرتەیل ٤٤ لاپەڕە هاناوی کە وە خاچ ماڵتا نیشانەی ئاوی لەبانیە، وەبی هویچ وینەیگ و هەڵوژاردن ترەک.
دی پیتری تێستافێراتا وت: پاسپۆرت وە ئەندامەیل حکومەت دریەێد تا ماوەی خولەگەیان.
وە قسەی سەرۆک ریخریایەگە، دوو لەبان سێی ئەندام وڵاتەیل پەیمان شنگن دان وەو پاسپۆرتە دیپلۆماسییە دەن، نشانەس وەوە کەێد کە شوڕشگێڕەیل ماڵتا پەیوەنی خاسیگ وەرد فرەیگ لەو وڵاتەیلە دیێێد کە پەیوەنیی دیپلۆماسی فەرمی وەگەردیان نییە، جویر فەرەنسا ، شانشین یەکگرتگ، و ئەمریکا.
وتیش: "ئیمە خوازین پزیشکی و مرۆیی زویوەزی ئەرا قوربانیەیل جەنگەیل ی کارەسات سروشتی دابین کەیمن. هەمیش خەسەخانە و تیم ئەمبولانس، سەنتەر پزیشکی، ماڵ زەساڵاچگەیل و کەمئەندامەیل، چێشتخانەی خوەراک خێرخوازی، و سەنتەر فریاگوزاری سەرەتایی وەڕیەو بەیمن".
