ئاشوور به‌نى پاڵ چه‌ وه‌ سه‌ر ئيلاميه‌يل و شار بابل هاورديه!؟‌

ئاشوور به‌نى پاڵ چه‌ وه‌ سه‌ر ئيلاميه‌يل و شار بابل هاورديه!؟‌
2012-04-07T14:10:48+00:00
سه‌رده‌م كوينه‌سه‌ له‌ خشتێ نويسرياى ك له‌لێ وه‌ جى مه‌نيه‌، باسێ له‌ بان قاره‌مانى ئه‌كريه‌يد ك پڕ له‌ توندوتێژى و دڵ ره‌قى و ئنتقام گرتنه‌. فره‌ وه‌ ئاشكرا ئه‌وى ره‌فتاره‌يل خوه‌يه‌ چوى سه‌رفرازى و قاره‌مانى نويسايه‌و ئه‌يرده ‌زووان كه ئه‌را ئيمه‌ چوى به‌ڵگه‌ى مێژووى وه‌ جى مه‌نيه‌!.

 

به‌شێ له‌ ره‌فتاره‌يل ئاشوور به‌نى پاڵ ك وه‌ سه‌ر ئيلامه‌يه‌يل هاورديه‌و وه‌ فه‌رمان خوه‌ى نويسريايه‌، يه‌سه‌:

م شوش گرتم. چيمه‌و ناو كۆشكه‌يليان و خه‌زينه‌يليان ك پڕ بوى له‌ زه‌رو نوقره‌و چشته‌يل جياى تر واز كردم. خزينه‌ى سۆمه‌ر، ئه‌كادو  بابل ك پادشايل گوزه‌يشته‌ ئيلام خسوينه‌ى ده‌س خوه‌يان، وازێ كردم. بوقه‌يل مسين دره‌وشياى ك داشتن كۆتامه‌ يه‌كاو شه‌كانمان. م زيگۆرات(په‌ره‌ستگاى) شوش وێرانێ كردم. په‌ره‌ستگايل ئيلامه‌يليش له‌ ناوبردم. قه‌وه‌ره‌يل پادشايل كوينه‌و تازه‌ى ك داشتن، ته‌مام خراوخاپيريان كردم. ته‌ماميان نامه‌ وه‌ر خه‌وه‌رو  دوياى يه‌گ وشكه‌و بوين سوخانه‌يليان وه‌ل خوه‌ما ئه‌را سه‌رزه‌مين ئاشوور بردم. م ولايه‌ته‌يل ئيلام خراو كردم و له‌ بان زه‌ويان خوا پاشيم.

له‌ به‌ش تر له‌ ئى خشت نويسريايه‌ هاتيه‌:

م قه‌وه‌ر پادشايل كوينه‌و تازه‌  ك له‌ خودا م(ئيشتار) نه‌ترسيانه‌... وێران كردم... م له‌ ناونى يه‌ مانگ و بيس و په‌نج رووژ، سه‌رزه‌مين ئيلام كردمه‌ وێرانه‌ى... م دويه‌ته‌يل پادشايل و  ژنه‌يليان وه‌ل خانه‌واده‌يل كوينه‌و تازه‌ى پادشايل ئيلام هه‌ له‌ شاره‌وانه‌يل تا نيشته‌جى بويه‌يل ژن و پياو... چوارپايل گه‌وراو بويچگ ك ژماره‌يان له‌ مه‌ڵويه‌ فێشتر بوى، چوى ده‌س كه‌فت جه‌نگى وه‌ل خوه‌ما بردمه‌ سه‌رزه‌مين ئاشوور... هاوار بنى ئايه‌م... ده‌نگ سم چوارپايل گه‌ورا و بويچگ، ده‌نگه‌يل شادى و خوه‌شى... وه‌ ده‌س م دى له‌ى وڵاته‌ ئه‌را هه‌ميشه‌ له‌ ناو چێ.

هه‌ ئيچنه‌يشه‌ له‌ باوه‌ت جه‌نگ خوه‌ى وه‌ل براگه‌ى(شاماش – شۆم – ئه‌وكين) ك پادشاى بابل بويه‌، نويسايه‌:

له‌ بابل له‌شكره‌يله‌ێ وه‌ سه‌رۆكايه‌تى شاماش – شۆم – ئه‌وكين له‌ وه‌رايوه‌ر ئاشوور به‌نى پاڵ پادانه‌سه‌ گه‌ز، يه‌يشه‌ له‌ وه‌ختێگه‌ ك له‌ ميه‌تدان خوه‌رئاواو ئاراميه‌يل بابل خه‌وه‌رێ نه‌ويه‌. تا ئه‌وره‌گ تويه‌نستنه‌ پادانه‌سه‌گه‌ز، وه‌لى له‌ ئاخره‌و شار وه‌ل نه‌وين و قڕان و ناخوه‌شى تويش بوى وه‌ جوورێ ك ته‌نانه‌ت گوشت ئايه‌م خوريا.

شاماش له‌ وه‌رايوه‌ ئيچنه‌ پاوه‌گه‌زدانێ ك مه‌ردم كه‌ن، خوه‌ى خه‌يده‌ ناو ئاگرو وه‌ى جووره‌ ده‌روازه‌يل شار واز بوى و ئاشوور به‌نى پاڵ چووده‌ ناو بابل.

بانى پاڵ فه‌رمان ئه‌دا تا زووان سه‌ربازه‌يل درارن و جه‌سه‌و ته‌رم كوشيايل بخنه‌ وه‌ر گيانداره‌يل دڕنده‌... داستانێ ك له‌ ئاخر داستان داگيركردن بابل وه‌ ده‌س ئاشوور له‌ كتاو(A history of Babylonia and Assyria) ئيچنه‌ هاوريايه‌: بانى پاڵ هه‌ر ئه‌وچه‌نه‌ ره‌فتار كرد ك باوگ و باپيره‌يلێ ره‌فتار كردن و شار بابل برده‌ ناو بێده‌نگى وه‌ ناو مردن.

سان كه‌نياى ئين په‌ست، وێران كردن شار وه‌ ده‌س سه‌ربازه‌يل ئاشوور به‌نى پاڵ كێشايه‌. بڵوزه‌يل ئاگر له‌ به‌ش بان ئه‌ى و‌ێنه‌ دوينيه‌يد ك ره‌وايه‌ت له‌ وه‌ ئاگر كيشان ئه‌ى شاره‌ ئه‌كا./ش

 

 

Shafaq Live
Shafaq Live