كورده‌یل فه‌یلى شوناسنامه‌ى(مرێدى)نه‌یاشتنه
ك(مرێدى) ئه‌و بازاڕه‌سه وه بڕیگ پویل چاره‌سه‌ر گشت كیشه‌و گرفتیگ له‌تى كریه‌یگ جویر ساخته‌كارى یا ته‌زویر شوناسنامه‌و پاسه‌پۆرت و باوه‌ڕه‌نامه یا شه‌هاده‌و..هتد، ك كه‌فیگه ناوڕاس شار سه‌در له‌به‌غداى پایته‌خت.
یه‌كیگ له‌و كیشه‌یل گه‌ورا ك تائیسه‌یش نه‌ڕه‌سیه‌سه چاره‌سه‌ر، ئه‌ویش كیشه‌ى شوناسنه‌مه‌ى بڕیگ له هاووڵاتیه‌یل عراقیه وه‌ناو كورده‌یل فه‌یلى، ك داستان ئه‌و رویداگه دیار و ئاشكراس له‌لاى گشت عراقیه‌یل وه‌تایبه‌ت وه‌رپرسه‌یل و هه‌رسگ سه‌رۆكایه‌تى(په‌رله‌مان و ئه‌نجوومه‌ن وه‌زیره‌یل و سه‌رۆكایه‌تى كوومار).
ئیمه زانیم ك رژیم به‌عس رمیاگ له‌وه‌خت ده‌سڵاتى گشت جووره زوڵم و سته‌میگ ده‌رهه‌ق وه‌كورده‌یل فه‌یلى ئه‌نجامداو یه‌كه‌مین تاوانیگ ك ئه‌نجام دریا ئى چین زوڵملیكریاگه باجه‌گه‌ى دان و ناهه‌قى فره‌یگ له‌گشت لایه‌نیگه‌وه له‌وه‌رانوه‌ریان كریا وه‌بى ئه‌وه‌ك هویچ تاوانیگ داشتوون.
دویاى ئه‌وه‌ك له سه‌ره‌تاى ساڵه‌یل هه‌یشتاى سه‌ده‌ى وه‌رین كورده‌یل فه‌یلى كه‌فتنه وه‌ر په‌لامار ده‌ركردن و له‌ناوبردن وه‌جه‌م و زندانى و زه‌فتكردن ماڵ و موڵكه‌یلیان له‌لایه‌ن رژیم دكتاتۆر و خوینمژ به‌عسه‌وه، وه‌ل ئه‌وه‌یشا ده‌سكرده سه‌ندنه‌وه‌ى شوناسنانه‌یلیان له‌وه‌خت ده‌ركردنیان له‌وڵات ره‌سه‌ن خوه‌یان.
به‌ڵگه‌یل فره‌یگ ئه‌وه نیشانده‌ن ك زوورم كورده‌یل فه‌یلى ره‌سه‌نترین و كویه‌نترین مه‌ردمان نیشته‌جى ئى وڵاته‌نه‌و هویچ وه‌ختیگ شوناسنامه‌ى (مرێدى)نه‌یاشتنه، چوینكه وه‌رجه ئه‌وه‌ك وه‌ڕیه‌وبه‌رایه‌تیه‌یل شوناسنامه‌و پاسه‌پۆرت و ده‌زگایه‌یل تر دامه‌زریه‌یگ فه‌یلیه‌یل له‌ى خاكه ژیانه‌و له‌لیانیش هه‌س وه‌ختى به‌ڵگه‌یگ دریاسه هاووڵاتیه‌یل عراقى شماره‌ى سه‌ره‌تایى و فره كویه‌نیگ كه‌فته‌سه پیان.
بیجگه ئه‌وه‌یش له‌عراق سه‌رده‌م تازه‌یش وه‌تایبه‌ت دویاى شووڕش ساڵ 1958و سه‌ره‌تاى هاتن به‌عسیه‌یل، كورده‌یل فه‌یلى له‌گشت ملله‌تیگ تر زیاتر تویش به‌دبه‌ختى و دژایه‌تى هاتنه ك وه‌گووره‌ى رووژگار كه‌فتنه‌وه‌ر زوڵم دوچه‌وه‌كى و له‌ناوبردن وه‌جه‌م، ئنجا وه‌گووره‌ى ئاماریگ باوه‌ڕوه‌پیكریاگ نزیكه‌ى 22 هه‌زار له‌ڕوڵه‌یل جایه‌ڵ جوانیان ده‌سگیر و بى سه‌روشوون كریا، ك ئى شماره‌یشه له‌زووان خود سه‌رۆك وه‌زیره‌یل عراق نورى مالكى ئاشكرا كریا له‌وه‌ختى وت: مه‌سه‌له‌ى كورد فه‌یلى مه‌سه‌له‌یگ سیاسیه‌و هه‌وه‌جه وه‌چاره‌سه‌ر قانوونى دیریگ . وه‌ل ئه‌وه‌یشا به‌ش كورده‌یل فه‌یلى له قه‌وره‌یل وه‌جه‌م فره گه‌ورا بوى. وه‌لى جى داخه له‌ى عراق تازه‌ى سه‌رده‌م دیموكراسیه هیمان شوونه‌وار ئه‌و زوڵم و سته‌مه كووره‌و نه‌ویه‌و ئیسه‌یش ده‌زگایه‌یل ده‌وڵه‌ت هه‌مان ره‌فتار رژیم شۆڤێنى به‌عس تیه‌رنه كار وه‌رانوه‌ر كورده‌یل فه‌یلى جویر ئه‌وه‌ك بوشید كورده‌یل فه‌یلى وه به‌ڵگه‌یگ یا شوناسنامه‌یگ ك له‌بازاڕ مرێدى دروسكریاویگ وه‌پى هاتنه‌سه ناو عراقه‌وه!!!
خوه‌زگ بزانیم كورده‌یل فه‌یلى جورمیان چه‌سه‌و چ تاوانیگ ئه‌نجامدانه له‌یوا بكه‌فنه‌وه‌ر حاشاكردن زوورم په‌رله‌مانتاره‌یل حكوومه‌ت مه‌ركه‌زى عراق و پشت له كیشه‌و هه‌قه ڕه‌واگه‌یان بكه‌ن؟ له‌یوا دیاره ئه‌و ئه‌قڵیه‌ته ك شوناسنامه له كورده‌یل فه‌یلى سه‌نده‌وه هیمان شوونه‌وارى مه‌ندگه‌و كه‌سه‌یل فره‌یگ هه‌ن له‌ده‌زگایه‌یل ده‌وڵه‌ت ئومیده‌وارن مه‌سه‌له‌ى (ئه‌لف وبا) بایگه‌وه‌و هاووڵاتى شماره یه‌ك و شماره دو سه‌رله‌نوو كار وه‌پى بكریه‌یگ و نایه‌كسانى بایگه وجوودو هه‌مان دوچه‌وه‌كى جیگیر و به‌رقه‌رار بووگ.
كیشه‌ى فه‌یلیه‌یل هه‌وه‌جه وه(مصالحه)نه‌یریگ تا ڕه‌حم وه حاڵیان بكریه‌یگ و بووه‌خشیه‌ن، چوینكه تاوان ده‌رهه‌ق وه ئنسانیه‌ت ئه‌نجام نه‌یانه، به‌ڵكوو وه‌چه‌واشه‌وه ئه‌یان بایه‌سه هه‌ق وهساو بكه‌ن وه‌ل ئه‌وانه‌ك ده‌سداشتنه له ده‌ركردن و گرتن و كوشتن روڵه‌یلیان و بیبه‌شكردنیان له شوناسنه‌مه‌ى عراقى. ئه‌یانه له‌بان ئى نیشتمانه خوین دانانانه، هه‌زاران له‌لیان خوه‌زیه‌وه‌یلى برده ژیر خاك، تام تیه‌ڵى غوربه‌ت كردنه‌و له‌لیانیش هه‌س هیمان جه‌ور كیشیگ و له‌به‌دبه‌ختى و كوڵه‌مه‌رگ ژیه‌ن، بى كه‌رامه‌ت ئه‌وه‌سه ك ده‌س بنه‌یگه ڕوییانه‌وه له‌هه‌ر دام و ده‌زگایگ حكوومى، كورده‌یل فه‌یلى له‌ى وڵاته میوان نین، خوه‌یان ماڵن و تاریخیگ له ره‌سه‌نایه‌تى و خه‌بات وچان دیرن، رزگاریخواز و ئاشتیخواز بوینه، سه‌ركرده‌و پێشمه‌رگه‌ن، نیشتمانپه‌روه‌ر و دڵسووزن، ك بایه‌سه حكوومه‌ت وه‌شیوه‌یگ ڕه‌سمى داواى وه‌خشین له‌لیان بكاو ساڕیژ زه‌خمه‌یلیان بكاو نیه‌وگ كه‌مته‌رخه‌م بووگ له‌ئاست هاووڵاتیه‌یل فه‌یلى ك هیمان زه‌خم قویلیان چوڕه‌ى خوینى تیه‌یگ .
نه‌ك هه‌ر ئه‌وه‌یش، به‌ڵكوو بایه‌سه چشته‌یل تریش له‌وه‌ر خاتریان ئه‌نجام بدریه‌یگ وه‌ك: ناوناین جاده‌و پارك و خوه‌ندنگاو شوونه‌یل گشتى وه‌ناو روڵه‌یل بى سه‌روشوونیان و قه‌ره‌بووكردن ئه‌وه‌ك له‌ده‌سیان چیه‌و هاوردنه‌وه‌ى خیزانه‌یل دویره وڵات و ئاسانكردن گشت كاروباریان و دامه‌زرانن ده‌زگایگ تایبه‌ت وه چه‌ودیریكردن كاره‌یلیان نه‌ك جویر وزاره‌ته‌گه‌ى (هجره‌و موهه‌جرین)ك له‌بان هساو ئه‌یان دامه‌زریاو كه‌سه‌یل تر له‌لى نه‌ف وه‌رگرتن و ده‌سیان چیه خه‌یراو هویچ مامڵه‌ى پرچ پاكیگ وه‌ل كورده‌یل فه‌یلى نه‌یریگ .
جى داخه ئمڕوو له‌عراق هه‌ر ئه‌و سه‌عاته ك بوونه‌یگ هه‌س یا ڕى و ڕه‌سمیگ تایبه‌ت وه‌كیشه‌یل كورد فه‌یلى به‌رپا كریه‌یگ ، نوڕید وه‌رپرس و لایه‌نه‌یل فره‌یگ جه‌مه‌و بوون و به‌شدارى بوونه‌گه كه‌ن و لایه‌ن سووزدارى خوه‌یان نیشانده‌ن ئه‌را ئى چین سته‌مدیده‌و زوڵملیكریاگه‌و له‌هه‌مان سه‌عات خود وه‌رپرسه‌یل باڵا قه‌وڵ جى وه‌جیكردن كیشه‌یلیان ده‌ن، وه‌لى هه‌ر ئه‌و سه‌عاته‌سه‌و له‌هویره‌و چووگ. ئایا هاوردتنه‌وه‌ى شوناسنامه‌ى هاووڵاتیه‌یل چ كیشه‌یگ دیریگ ، پوڕى وه‌خت خوه‌ى له مرێدى دروسكریاویگ ؟! ئایا عه‌یب نیه ئه‌را ده‌سڵاتداره‌یل ئى وڵاته هیمان كیشه‌ى شوناسنامه‌ى كورده‌یل فه‌یلى یه‌كلاوه نه‌كردنه؟ خوه‌زگ بزانیم مه‌به‌س له‌فه‌رامووشكردن ئى مه‌سه‌له چه‌یگه؟
جه‌ماڵ ئه‌ركه‌وازى
