كوردهيل فهيلی و عێراق... كاميان ئهوهكه ئهخوازێ؟
وهلی يه ك شيهوكهر وه زامهت ئهتويهنێ وه دهسكهفتهيل كوردهيل فهيلی وه دهسپيچگێگ مهزهوييهو ئاماژه بكا. لهيبارهو ك باوهڕهيل ئاينی وه شێوهێگ فره ههسيارن ك ئهی باوهڕهيله له دريژی سهدهيل دهسكاری كريانهو ئيسهيش ئاڵشت بوينهسه فاكتهرێگ ك نه تهنيا ئيمه له زووان داڵگی خوهمان دهسمهيهت نيهن، بهڵكم هويچ چهوخستنێگ لهبان زووان ئيمهيش نهيرن.
مهزهو ئيمه، ئهرا وهرگری و مقهيهتيكردن ناسنامهی نهتهوهيی جوواوێگ نهێرێد و ئيمهيش ئهرا دهسكيشان له ميلكان باوگ و باپيرهيلمان هان ناياد.
وه له سويك تر، ههر ئهو جوورهگ بڕێگ له چهودێرهيل كێشهی كوردهيل فهيلی تيهرنه زووان، تويهنيم شانازی وه يهو بكهيم ك ئيمه كوردهيل فهيلی بهشێگ لهمهزهوێگ وه هساو ئهيهيم ك فێشتر مهردمان عێراق پێكهاروديه. بايهد لهبان يهيشه جهخت كرد ك مهزهو ههرگز وهل نهتهوه و نهتهوهيش وهل مهزهوا له باوهڕهيل ئيمه دژ يهكترهكی نهوينه.
ههزران نويسهر له كوردهيل فهيلی ناتويهنن وه زووان داڵگی خوهيان قسه بكهن و ههزاران تريش يه ههڵوژاننه تا زووان داڵگی خوهيان له هويرهو بوهن و وهل برايل هاومهزهو خوهيانا يهكگرتگ ترهو بوون!.
ئيجووره چشتگيش بويهسه دياردهیگ ك ئيمه وهرهو تاويان له ناو زورينهی عهرهو ئهواد.
ههر ئيسه كوردهيل فهيلی وه شێوهيگ ئنسانی و ديمۆگرافيانه له ناوچهيل بويچگ و جيا له يهك له شارهيل جياجيای عێراق بڵاوهو بوينه ك فێشتر ئهی شارهيله لهيهو وهر نيشتمان كوردهيل فهيلی بويه. ئهی ناوچهيله ئمڕوو وێرانه و خراوهيلێگن و تهنانهت نيشتهجیيهيليشی زورينهی كورد فهيلی نين.
ئهوهگ لهی ناوچهيله رويداس وه شێوهێگ ئاسايی و له بنهڕهتهو ئاڵشتهوبوين كومهڵگای عێراق روی نهياس، بهڵكم دهرئهنجام رووشنێگ له سياستهيل رژيمهيل وهرين عێراق وه حساو ئهيهن، رژيمهيليگ ك كوردهيل فهيلی وه شێوهيگ جوورايجوور زوڵم و زوور وه پيان كردن و ئيمه خستنه ئهی جووره رووژێگ.
ئيمه بايهد بزانيمن ك نه شيعه و نه سوننهيش ك ئيسه دهسڵات سياسی وڵات هاوهدهسيان، هويچ وهختێگ له بان هويچ چيشتگيش ئهی دو مهزهوه كوردهيل فهيلی ئهرا مهنين له بان نهتهوهو نژاد خوهيان هان نيهن. كهسهيل تر وهيه نازن ك ميلكانێگ ديرن، وه زووانێگ نازن ك ناسنامهيانه، وه باوهڕهيل و ڕێوڕهسمهيل ئاينی خوهيان نازن، ئمجا لهيره ئهی پرسه دهسوهپێ ئهكا ك چهنێگ له تايبهتمهنديهيل كوردهيل فهيلی له ناو خوهی ئهگرێ؟.
لهيره وه فيداكاری و تێكۆشان كوردهيل فهيلی ئاماژه نيهكهيم، بهڵكم هايمنه شوون نيشتمانيگ ك بێ هويچ گومانێگ و ئيلاو ئهولایگ وه نيشتمان خوهمان زانيمنهی، هايمه شوون ريشهيگ مێژويی و جيگاێگ ئنسانی و ناسنامهيگ نهتهوهيی خوهمان.
ئيمه بێ هويچ ترس و رياێگ و بێ ئهوهگ بهرژهوهندی خوهمان بگريمه وهرچهو، وه مهيل شهخسی رهسمهيل رووحی مهزهوی خوهمان ئهنجام ئهيهيم.
له ئاخريشهو، ئيمه كوردهيل فهيلی ئهخوازيم بزانيم كهی عێراق ئيمه چوی مناڵ خوهی گرێده باوش و ئهی نيشتمانه كام يهك لهيانه( مهزهو يا نهتهوهی ئيمه) جوور ئهولهويهتێگ ههڵوژنێد يا يهگ بهرژهوهندی و سياسهت ئهخاده نوا و ئهخادهی ئهولهويهت خوهی؟.
من هامه بان ئهی باوهڕه ك مهزهو و نهتهوه هردوگيان ئيمه ئهرا وهردهوام بوين له تهقلا كردن ئهرا ههڵهوگهردانن مافهيلمان هان ئهياد. وهلی وه شێوهێگ ئاشكرا كهسهيلێگ تاوانبارن ك زووان داڵگی خوهيان نيهزانن و هانه شوون دهسپێچگێگ ئهرا يهگ ئهی تاوانه له كووڵ خوهيانهو بكهن.
عهلی حوسێن فهیلی