جههانيگ تازه
ئی خوهی دويرگرتنه، لهوهختيگ ك جههان ها له ئاڵشتكاری گورجيگ لهسای رميان رژيمهيل و ههڕهشهی گرووپهيل ترۆريستی و بهرزی و نزمی نرخ نهفت، له ناو و لهدهيشت گلهيی گلهيی هاوردهسه بان سياسهت خارجيهی ئهمريكا، ك وهپيان لهيواسه ئهمريكا وه پيادهكردن ئهو سياسهته لهچهن باريگ بويهسه پاشمهندو خوهی داسه دهس ئهمر واقع، جوور ئهوهك له خوهرههڵات ناوڕاس و باكوور ئهفريقيا و ئۆكرانيا روی ئهياد.
شايهت ئی هسكردنه وهتايبهت دويای ئاشنابوين وه كارهيل دڕندانهی داعش و ملهوڕی روسياو سياسهت ئيران ئهرا زاڵكردن ئيرادهی لهبان سياسهت خوهرههڵات ناوين ك بوينهسه هووكاريگ گرينگ ناسهقامگيری پاڵنهر بتهويگ بوود ئهرا ئهوهك دهنگدهرهيل ئهمريكا له ههڵوژاردن ساڵ ئايندهی ٢٠١٦ كۆماريهيل بانهو ئهرا ماڵ چهرمگ ك له مهسهلهی يهكلاكردنهوهی كيشهيل جههانی وهرپرسانهتر مامڵه ئهكهن، ك له ئيسهيشهو كۆماريهيل وه رهخنهگرتن له سياسهت خارجيهی ئدارهی ئۆباما وه خوهيكيشانهوهی له خهت قرمز خوهيان ئهرا ئهوه ئاماده ئهكهن.
جێب بۆش كوڕ سهرۆك وهرين ئهمريكا ك خوهی كانديد كردگه تا بدێده كانديدكرياگ كۆماريهيل ئهرا ههڵوژاردن ئاينده له ههڵمهتيگ ئاشكرای ئهوه كرد ك لهسايهی ئی ئدارهی ئۆباما ئيمه متمانهی دووسهيلمان لهدهس دايمنه.
بۆش وه هاوردنهوهی ئهو متمانهی لهدهسچگهو ئهرا هاوردنهوهی نهخش ئهمريكا له سهركردايهتی جههان ك جوور جاران ههم كاريگهری و شوون پهنجهی لهبان رهوت روياداگهيل ديار بيهيد، وه تيميگ ٢٠ كهسی شارهزا له سياسهت خارجی و ههواڵگريهو ك گشتيان له ئدارهی باوك و براگهی نهخش گرينگ داشتنه له رويداگهيل ئهمريكا ئهرا چوينێتی يهكلاكردنهوهی كيشهيل جههان، ئيسه مهدان گرتگهو جوور ئهوهك ئاشكرای كردگه: ئامانج ئهو له خوهی كانديدكردن كاركردنه ئهرا هاوردنهوهی گهورايی ئهمريكا، چوينكه وهلای ئهوهو سهركردايهتی جههان له گشت مهسهلهيل تر خواستتره، ك لهسای ئی ئداره دی ئهمريكا توانای رخهوبردن دوشمنهيلی نهمهندگه.
ئمجا وه باوهڕ جێب بۆش ئهو سهقامگيری و خوهشبهختی ئهمريكا پهيوهسه وه پشتگيريكردن له دووسهيلی و گهشهداين وهی بنهما ك ئهمريكا كار لهبانيان ئهكا نهك وه فهرامووشكردنيان. مانای ئهوهسه ئاسايش و گهشهكردن ئهمريكا پهيوهسه وه وجوود هيزهيل ئهمريكا له شوونهيل دوير، نهك رازيكردن نهيارهيل لهبان بهرژهوهندی دووسهيل، ك ئيسه له سياسهت خارجيهی ئهمريكا هس وهپی ئهكريهيد.
ئمجا ئهگهر وهگوورهی ئهو ههڵمهته بوود و ئهگهر كۆماريهيل بانهو ئهرا ماڵ چهرمگ، ئهوه سياسهت خارجيهی ئهمريكا ئاڵشتكاری وهخويهو دوينيد و له بهرژهوهندی گشت ئهو مللهت و نهتهوهيلهسه ك خهبات ئهرا سهروهخوهيی ئهكهن و قوربانی ئهرا سهقامگيری جههان ئهيهن، يهيش وهو ماناسه ك لهسايهی ئهو شهپۆلهيل گورج و كاريگهری پيشبينی لهدايگبوين جههانيگ تازه ئهكريهيد ك هويچ وهختيگ جوور جههان ئيسه نيه.
كهريم قادر
ج . أ