رهفتار و ئهدهب پهيغهمبهر
پهيغهمبهر گهورای ئسلام سڵام خودا لهلی گشت باوهت و بوارهيل ژيانی پڕه له خهير و بهرهكهت خودايی و نموونهی گهورايی و بهرزايهتيه. دياره ئيمهی موسڵمان ك خوهمان وه پهيڕههوكار ڕی ئهو زات گهورا زانيم ئهرك و فهرز ئهوه ها بان شانكان ك وه جوانی ژيان پهيغهمبهرهيل شيهو بكهيم و خاسی ئهو ئهو پهيغهمبهر گهورا له ژيان خوهمان باريمنه كار.
جوور ئهوهك زانيم پهيغهمبهر ئسلام له عومر جايهڵی و لهوهرجه ئهوهگ بدێده پهيغهمبهر جامهكيگ بوی له ئهدهب و ئهخلاق و رهفتار، دويای ئهوهيش ك لهلايهن خوداوهن پهروهردگارهو وهناو دويا پهيغهمبهر ههڵوژريهيد لايهن ئهدهب و ئهخلاقی فيشتر ئهكهفيده وهرچهو مهردم، ههر وهو خاتريشه ئهدهب و رهفتار پهيغهمبهر ئسلام ئهدێده ريڕهويگ بی وينه ئهرا ژيان و پهروهردهی تاكهكهس و خيزان و كومهڵگا.
موحهمهد مستهفا سڵام خودا لهلی لهبان ئی باوهته فهرمايش ئهكا: خودا گهورا ئهدهب دا من و وهڕاسی من وهخاسی ئهدهب كرد. ئمجا پهيغهمبهر له ژيان خوهی ئی خاڵهيله لهوهرچهو گرتگه:
ههنای رهسياده ههركهسيگ گهورا يا بويچگ سڵام لهلی كردياد، پای خوهی دريژهو نهكردياد و زاق تهماشای ناوچهو كهس نهكردياد و مهرام خوهيشی وه نيشانهی چهو بوريه ئاشكرا نهكرد، خهنستنی زهردهخهنه بوی نهك قاقای بهرز و دريژ. پهيغهمبهر هويچ وهختيگ گلهيی و ناڕزايی خوهی له خراوی و ناخوهشی خوهراك نيشان نهياو لهوهخت خواردنيش پالهو نهياو قسهی سووكيش ناورده بان زووان و جواو خراويش وه خراو نهيارهو، وهل ئهوهيشا پيشكهشی و ديارييش قهبوول كرد تهنانهت ئهگهر چشت بويچگيگيش بوياتاد و هويچ وهختيگيش نهكهفتياده شوون زاستن راز و نهێنی مهردم.
پهيغهمبهر خودا(س . خ)له رووژ يهكهم مانگ موحهڕهم دو ركات نماز خوهندياد و ههنای نمازهگهی تهمام كردياد دهسهيلی بهرزهو ئهكردياد سێ جار ئی نزا خوهنياد:
ئەى خودا! ت پەرسياگ كويهنيد ويهيش ساڵ تازهس، ماناى ئهوهسه داوا لهليد ئهكهم له خراوهی شهيتان دويرم بخهيد و زاڵم بكهيد لهبان دهروين ئهممارهم و خهريكم وهو چشتهيلهو بكهيد ك نزيكهمهو ئهكا لهليد.
ئهی بهخشنده، ئهی خاوهن گهورايی و بهخشندهيی، ئهی پشت وپهنای بی پشت وپهنايهيل، ئهی پاشكهفت بی پاشكهفتهيل، ئهی مقهيتيكهر بی مقهيهتيكهرهيل، ئهی دادڕهس بی دادڕهسهيل.
ئهی پهناگهی بی پهنايهيل، ئهی گهنجينهی بی گهنجينهيل، ئهی بهخشندهی خاس، ئهی ئوميد گهورا، ئهی گهورای كهس بی توانا، ئهی قورتاركهر نقومبويهيل، ئهی قورتاركهر فهوتياگهيل، ئهی بهخشندهی نعمهت، ئهی جوانی بهخش، ئهی فريه دهر، ئهی خودا خاسيكهر، ت ئهو خودايده ك تارمايی شهو و رووشنی رووژ و شهوق مانگ و جريوهی خوهر و دهنگ ئاو و نهوای دارهيل گشتيان ئهراد سوجده بهن. ئهی خودای بی شهريك، ئهی خودا من لهوه خاستر بكه ك مهردم زانن و لهو گونايهيله بووهخش ك بی ئاگان لهلی، خودا ئهرا ئيمه بهسه، خودايگ ك بيجگه ئهو خودايگ تر نيهو من پشت وهو بهسم، ئهی خودای عهرش گهورا، باوهڕ وهپيد ديريم ك گشت كردهوهيلد لهلای ئيمه تهنيا هوشمهنهيل زاننهی ئهی خودا، دڵهيل ئيمه مهرلهرزن و لهلای خوهدهو رهحمهتيگ ئهرامان ههواڵه بكه، چوينكه تهنيا ههر خوهديد بهخشنده.
سايت تهبيان
ج . أ