ئاسایش و حكوومه‌ت و سیستم دیمۆكراسى
مادده‌ى 71یش له‌ده‌ستوور ده‌سنیشان ده‌سڵاته‌یل ئه‌نجوومه‌ن وه‌زیره‌یل كرد جوور"نه‌خشه‌ناین و جیوه‌جیكردن سیاسه‌ت گشتى ده‌وڵه‌ت و پلانه‌یل گشتى و سه‌رپه‌رشى كار وه‌زاره‌ته‌یل و ئه‌و لایه‌نه‌یله ك په‌یوه‌س نین وه وه‌زاره‌ته‌و، وه‌ل ئه‌وه‌یشا رێككه‌فتننامه‌ى هه‌ولێر مه‌سه‌له‌ى خاسسازى دۆسیه‌ى ئاسایش له‌تى دانریا ك یه‌یش ده‌قه‌گه‌یه له‌باوه‌ت ده‌زگایه‌یل ئاسایش و ده‌سڵاته‌یلى:
1- داناین یاساى ده‌زگایه‌یل ئاسایش ك دیارى ده‌زگایه‌یل كاراو ئه‌رك و ده‌سڵاتیان ئه‌كا.
2- خواست ده‌رفه‌تداین وه ده‌زگایه‌یل ئه‌منى جوور جیوه‌جیكار به‌رزترین پله‌ى پیشه‌یى.
3- سه‌رچه‌مانن ده‌زگایه‌یل ئاسایش ئه‌را پرس وپرسكارى له‌ئه‌نجوومه‌ن نوێنه‌ره‌یل وه‌گووره‌ى خاڵه‌یل ده‌ستوور.
4- له‌یه‌كه‌وداین و چه‌ودیریكردن گشت ئه‌و سه‌ركرده‌و كه‌سه‌یل ئاسایشه ك شكایه‌ت ده‌رهه‌قیان تومار كریه‌ێد له‌وه‌ر جیوه‌جى نه‌كردن هه‌قه‌یل ئاده‌میزادو له‌هه‌مان وه‌خت حه‌سانه‌یش وه‌پیان نه‌دریه‌ێد.
5- كاراكردن نه‌خش یا رۆڵ ئه‌نجوومه‌ن پارێزگایه‌یل وه‌گووه‌رى ده‌ستوور و یاساى ئه‌نجوومه‌نه‌یل.
6- دامه‌زرانن شوونه‌یل به‌حسكارى ئه‌را نه‌فوه‌رگرتن له خانه‌نشینه‌یل.
7- كۆنترۆڵكردن مه‌رزه‌یل وه هووكاره‌یل تازه.
8- ره‌فتاركردن تون وه‌ل ئه‌وانه‌ك ناشه‌رعى له‌مه‌رز ئه‌یه‌نه ناو.
9- دامه‌زرانن ده‌زگایگ تایبه‌ت وه رویداگه‌یل كوت وپڕ و چاره‌سه‌ر گورجیگ ئه‌را ناوچه‌یل زه‌ره‌دمه‌ن.
10- خاسه‌وكردن نه‌خش و ده‌سڵات ده‌زگاى هه‌واڵگرى نیشتمانى.
كاراكردن شوونه‌وار بنه‌ماى حكوومه‌ت له‌بان مه‌سه‌له‌ى ئاسایش و مقه‌یه‌تیكردن سیستم گشتى و دیمۆكراسى و هه‌قه‌یل ئاده‌میزادو رێكخستنى وه‌ل هه‌واڵ هاووڵاتیه‌یل و په‌رله‌مان له‌هه‌ر رویدایگیگ هه‌وه‌جه وه ده‌خاڵه‌نكردن سه‌ربازى داشتگه، ئمجا له‌یره رێره‌و راس له‌وه‌رچه‌و نه‌گیریاگه‌و ده‌ور كاراى لیژنه‌ى ئاسایش و وه‌رگرى په‌رله‌مانى له‌وه‌ر خاتر چه‌ودیرى و له‌یه‌كه‌وداین سه‌رپیچیه‌یل ئه‌و ده‌ور خاسه نه‌ویه‌و هه‌ر له‌وه‌ر ئه‌وه‌یش سووكایه‌تى فره‌یگ وه هه‌قه‌یل ئاده‌میزاد كریه‌ێدو كاره‌یلیگ ئه‌نجام دریه‌ێد له‌ژیر سایه‌ى سیاسه‌ت ك مایه‌ى خه‌م و هه‌ڕه‌شه‌س له نه‌ریت كوومه‌ڵگاو هه‌ڵوژانن دیمۆكراسى. ئمجا سه‌رپه‌رشى سیاسى له‌بان مه‌سه‌له‌ى ئاسایش و مقه‌یه‌تیكردن سیستم گشتى فره نازگ و هه‌ڵه‌په‌ڵه‌س، ئه‌ویش وه‌بڵاوه‌وكردن راپۆرته‌یل له‌بان كاره‌یل ئاسایش و ئه‌و زه‌ره‌ده‌یله ك داشته‌سه‌ى.
له‌ى حاڵه‌ته بایه‌سه په‌یوه‌ندى ناونى ئاسایش و سه‌رپه‌رشى حكوومى یه‌كسان بوود له‌چوارچیوه‌ى سیستم دیمۆكراسى، چوینكه ئه‌گه‌ر چنه نه‌ود ئه‌وه ئاسایش حاڵه‌تیگ پۆلیسى هه‌ڵوژنێد و سه‌رپه‌رشى حكوومه‌تیش ئاڵشت بوود ئه‌را لایه‌نگرى خودى و ئاكامه‌گه‌یشى ئه‌وه‌سه ك مه‌ترسى فره‌یگ په‌یا بوود.
ریاز هانى به‌هار
ج
